"A utilidade do inútil" é un manifesto que reúne citas e reflexións dos que Nuccio Ordine fixo acopio durante a súa ampla experiencia como profesor e investigador. Está estruturado en tres partes: unha primeira sobre a útil inutilidade da literatura e a achega de personaxes do eido da cultura que abordaron este tema ao longo da historia;outra que analiza a repercusión da lóxica do beneficio no ámbito do ensino, da investigación e das actividades culturais en xeral dende o punto de vista do que o autor califica criticamente como "universidade-empresa" e "estudantes-clientes";e por último, unha mostra de clásicos que tiveron efectos destrutivos na dignitas hominis, a través da "ilusión da riqueza" e da "prostitución da sabedoría".
